Yağlı boya resim tekniği nedir, yağlı boya resmi nasıl yapılır, yağlı boya resmi yapmak için gerekli malzemeler nelerdir?
Yağlı Boya yaparken kullanılan malzelemeler: tuval, şövale, yağlı boya fırçaları, resim yağı, keten yağı, terebentin, spatula, palet, yağlı boya resim kağıtları, yağlı boya medium, yağlı boya verniği vb. Sırasıyla bu ürünleri ve özelliklerini tanıyalım.
Yağlı boya nedir sorusuna vereceğimiz cevap kısaca; Pigmentlerin kimi özel sıvılarla karıştırılarak ezilip, merdaneden geçirilerek yağlı boya resim tekniği için üretilen boyalardır. Yağlı boya yoğun macunumsu, kuruyunca çekmeyen kapatıcı esnek özelliklere sahip bir malzemedir. Yağlı boya, yağ, pigment, terebentin ve bağlayıcılardan oluşur. Bağlayıcı madde olarak, yağlı boyada: keten yağı veya haşhaş yağı, reçine, bal mumu ve terebentin kullanılır. Yağlı boya kapatıcı özelliğe sahip boyadır. Yağlı Boya yağ bazlı olduğu için geç kurur, terebentin ile inceltilebilir, aynı şekilde fırçalar terebentin, tiner gibi kimyasallarla yıkanabilir. Yağlı boya, yavaş kuruduğu, üst üste müdahaleye ve çalışmanın her aşamasında düzeltmelere imkan verdiği için en avantajlı resim tekniğidir. Fırça veya spatulayla uygulanabilir. Terebentin ve yağ ile yoğunluğu değiştirilebilir.
Yağlı boya üretiminde kullanılan keten yağı ve benzeri yağlar yüzeyde ince bir tabaka bırakarak kurur. Ayrıca yağlı boyanın kolay sürülmesi için belirli bir kıvamda olması için çözücüler, kurumayı hızlandırmak için kurutucu maddeler, parlaklık veya matlık derecesini ayarlayan medyumlar kullanılır. Yağlı boya resme sürüldüğünde buharlaşır ve kuruyan yağ oksitlenerek katı, kuru bir tabaka oluşturur. Daha çabuk kuruması için boyaya "kurutucu" ya da "hızlandırıcı" adı verilen katalizörler de katılır. Yağlı boyanın içine ayrıca kapatıcı olarak üstübeç ve bağlayıcılığı vs. sağlayan kimyasal maddeler de katılmaktadır.
Yağlı boyanın kalitesini, üretim aşamasında kullanılan pigmentlerin kalitesi, kullanılan yağ, çözücü, reçine ve medyumların kalitesi, boyanın ezilme aşaması ve kaç kez merdaneden geçirildiği gibi hususlar belirler. Yağlı boyaların kalitesi, rengi ve parlaklığı kullanılan pigmentin saflığına ve elde edildiği maddeye göre değişir. Kaliteli bir yağlı boyanın özellikleri şöyle sıralanabilir: boyanın parlaklığı, boyanın berraklığı, kapatıcı özelliği, iyi ezilmiş olması, kolay sürülmesi, kaliteli pigmentlerden üretilmiş olması.
Pigmentler mineral veya organik, doğal veya sentetik olabilir. Günümüzde genellikle sentetik pigmentler kullanılır. Pigmentleri yapışkan hale getirerek bir arada tutan malzemelere bağlayıcı denir. Bağlayıcılar boyanın tuvale yapışmasını sağlar. Yağlı boya yapımında kullanılan yağlar su gibi buharlaşarak kurumaz, okside olarak yani havadaki oksijeni emerek kurur. Keten yağı kolay kurur ancak sararmaya yatkındır. Haşhaş yağı şeffaftır, sararma yapmaz ancak geç kurur.
Bu özelliklerine göre yağlı boyalar:
Öğrenci tipi yağlı boyalar
Stüdyo (profesyonel) yağlı boyalar
Artist yağlı boyalar olarak sınıflandırılabilir.
Son yıllarda öğrenciler için ve astım vb. rahatsızlığı olanlar için su bazlı yağlı boyalar ve Hızlı kuruma özelliği olan Alkyd yağlı boyalar üretilmiştir.
Yağlı boya tüplerinin üzerinde o yağlı boyanın özelliklerini belirten bilgiler yer alır. Her pigmentin kuruma süresi, ışığa dayanıklığı, opak (örtücülüğü) veya transpanlığı farklıdır.
Boyalar üzerinde bulunan bazı şekillerle bu ve bunu gibi özellikleri gösterir.
Boyanın üretildiği pigmentin dış etkenlerde ışığa karşı dayanıklılığını gösteren * veya + işaretleri
** ışık haslığı az
*** ışık haslığı orta
**** ışık haslığı yüksek Artist serisi boyalarda
***** ışık haslığı çok yüksek Artist serisi boyalarda
Yağlı boyanın kapatıcı veya transparan olduğunu belirten işaretler
■ Örtücü
◩ Yarı örtücü
□ Transparan
⧄ Yarı transparan